Inhoud

• Wat is narcolepsie?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Narcolepsie

Wat is narcolepsie?

Narcolepsie is een zeldzame ziekte waarbij u overdag vaak plotseling in slaap valt. Dit kan veel problemen geven in uw dagelijks leven.

Narcolepsie begint meestal tussen de leeftijd van 15 en 35 jaar. Maar het kan ook op een andere leeftijd ontstaan.

Als u eenmaal narcolepsie heeft, dan blijft het. 

Narcolepsie ontstaat doordat u te weinig hypocretine heeft. Dat is een stofje in de hersenen dat slapen en wakker zijn regelt. Zonder dit stofje kunt u niet lang wakker blijven of niet goed doorslapen.

Narcolepsie is waarschijnlijk een auto-immuunziekte. Dat betekent dat uw afweercellen schade veroorzaken aan uw eigen lichaam. Bij narcolepsie veroorzaken ze schade aan de hersencellen die hypocretine maken. Waarom dit bij sommige mensen gebeurt, weten we niet.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

• Zorg voor regelmaat in uw leven. Sta elke dag op dezelfde tijd op en ga op dezelfde tijd naar bed, ook tijdens weekenden en vakanties.
• Soms helpt het om overdag op vaste tijden even kort (20-30 minuten) te slapen.
• Voorkom dat u in situaties komt die aanvallen van slapen of slappe spieren uitlokken, bijvoorbeeld erg saaie of te emotionele situaties.
• Zorg voor genoeg activiteiten en beweging. Ga bijvoorbeeld regelmatig sporten. 
• Gebruik geen alcohol en drugs. Ze kunnen uw klachten erger maken.
• Sommige mensen met narcolepsie voelen zich beter als ze weinig koolhydraten eten. Maar dit is niet goed onderzocht.
• Vertel de mensen om u heen dat u een slaapziekte heeft. Dan weten ze hoe het komt als u plotseling valt of in slaap valt.
• Vertel uw werkgever en de bedrijfsarts over uw ziekte. Samen kunt u kijken of er aanpassingen op uw werk nodig zijn. 

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Opwekkende/stimulerende medicijnen
Deze werken opwekkend en kunnen zo slaapaanvallen voorkomen. Ze maken u overdag alerter. Voorbeelden zijn methylfenidaat, modafinil, pitolisant en dexamfetamine.

Hydroxyboterzuur
Hydroxyboterzuur versterkt de nachtslaap en helpt zo slaapaanvallen voorkomen. Het zorgt ook voor minder aanvallen van kataplexie (plotselinge spierverslapping).

Tricyclische antidepressiva (TCA)
Tricyclische antidepressiva regelen in de hersenen de hoeveelheid serotonine en noradrenaline, twee van nature voorkomende stoffen die een rol spelen bij stemming en emoties.
TCA worden oorspronkelijk dan ook gebruikt als middel tegen depressiviteit. Ze bleken echter ook slaapaanvallen te verminderden. Voorbeelden zijn clomipramine en imipramine.

Serotonineheropnameremmers (SSRI’s)
Serotonineheropnameremmer regelt in de hersenen de hoeveelheid serotonine. Deze lichaamseigen stof speelt een rol bij emoties en stemmingen.
SSRI’s worden oorspronkelijk dan ook gebruikt als medicijn tegen depressiviteit, maar ze kunnen ook zorgen voor minder aanvallen van kataplexie (plotselinge spierverslapping). Voorbeelden zijn fluoxetine en fluvoxamine.